Günler ve Geceler

Bir asker kacaginin romani olan ve 1897de yayimlanan Günler ve Geceler, Alfred Jarrynin otorite-karsiti ve anti-militarist tavrini ortaya koyarken, yüzyil sonu Avrupasinin bütünlüklü bir sunumunu da iceriyor. Kitabin yayimlanmasindan kisa bir süre sonra patlak verecek olan iki dünya savasini önceleyen yol ayriminda, tektiplestirilmis bir toplum tasarisina ve militer bir düzen takintisiyla yeniden olusturulmus yerlesik yapiya önce itkisel sonra da fiili bir karsi cikisla direnen Jarry, estetlerin okullu ve kurumsal nüfuz taleplerinden psikometrik ölcütlere göre saflara bölünmüs steril bir Fransiz Idealine dek tüm acmazlariyla ortaya seriyor dönemini. Romanin baskarakterleri olan iki kardes, Sengle ve Valens, tüm o burlesk manzaranin ortasinda Jarrynin bilinckatlarindaki öfke, hinc ve kara mizahi yankilamaktadir. Somut olmaktan ziyade zihinsel bir firar gerceklestiren Sengle, sadece askerden degil, konformizmden, akildan, yerlesik toplumun bütün kurallarindan da firar edisin simgesidir. Jarry uzmani J. H. Saintmontun deyisiyle, Iki büyük tema kolayca fark edilir Askerden firar ve erotik firar. Romandaki tüm diger karakterlerle birlikte, adi gibi, gündüzle gecenin, düsle gercegin birbirinin yerine gectigi eserde, grotesk özelliklerle, delilige ve narsisizme aralanan kapi, kendi yarattigi mezalimin oyuncagi olmus bir toplumun suretini gösterir.