La 18-a de brumero de Luizo Bonaparto

Markso ci tie analizas la evoluon de la situacio en Francujo, kiu ebligis al Luizo Bonaparto, persono kun sufice dubinda karaktero, farigi imperiestro de la francoj. Engelso skribis pri tiu ci verko: Kaj efektive gi estis genia laborajo. Tuj post la evento, kiu surprizis la tutan politikan mondon kvazau fulmo el serena cielo, kiun iuj kun lauta kriego de morala indigno kondamnis, aliaj akceptis kiel savon el la revolucio kaj kiel punon pro ties devojigoj, sed kiun ciuj nur mire rigardis kaj neniu komprenis - tuj post tiu evento Markso elpasis per mallonga, epigrama prezento, kiu prezentis la tutan iradon de la franca historio ekde la februaraj tagoj en gia interna interrilato, solvis la miraklon de la dua de decembro1 en naturan, necesan rezulton de tiu inter­rila­to, kaj ce tio ec ne bezonis pritrakti la heroon de la statrenverso alie ol per la bone meritita malestimo. Kaj la bildo estis deseg­ni­ta de tia majstra mano, ke ciu nova, intertempe okazinta malkaso liveris nur novajn pruvojn por tio, kiom fidele gi respegulas la realon. Tiu eminenta kompreno de la vivanta taga historio, tiu klara travido de la okazajoj, en la momento, en kiu ili okazas, estas efektive senprecedenca. 1La 2-a de decembro 1851 okazis en Francujo la kontraurevolucia statren­verso de Luizo Bonaparto kaj de liaj adeptoj. - vl